Sinan Yıldız
Köşe Yazarı
Sinan Yıldız
 

BİLMEYENLER İÇİN MENDERES!

Sevgili okurlar… 1950 ila 1960 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin başbakanlığını yapan Adnan Menderes, 27 Mayıs darbesi ile görevden alınarak idam edilmiştir. Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Partisi ve Demokrat Parti'de siyaset yapan Menderes’in hayatını sizlerle paylaşmak istiyorum. Türkiye’nin darbe nedeniyle idam edilen ilk başbakanıdır Adnan Menderes… 1930 yılında kısa süreli Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın bir kolunu organize eden Menderes, partinin kendini feshetmesinden sonra Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçerek, 1931 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden Aydın milletvekili olarak seçilmiştir. Menderes, o dönemlerde en sert çıkışını, ‘çiftçiyi topraklandırma yasası’ görüşülürken yapmıştır. Bu çıkış sonrasında ise, parti içi muhalefetten dolayı 1945 yılında CHP'den ihraç edilmiştir. CHP'den 1945 yılında Celâl Bayar, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan ile birlikte ihraç edilen Menderes, Demokrat Parti'yi kurmuştur. 1947'de yapılması gereken seçimler CHP tarafından bir yıl öne alınınca 1946 yılında CHP yüzde 85 oy ile seçimi kazanmıştır. Menderes Demokrat Parti aracılığı ile Kütahya milletvekili olarak tekrar meclise girer ve 'Beyaz Devrim' olarak adlandırılan 1950 seçimlerini DP kazanır. Menderes, 19. Türkiye Hükümeti'ni kurarak başbakanlık görevine başlar. Bu görevini 1960 yılına kadar sürdürür. Başbakanlığı döneminde Türkiye ekonomisi ortalama yıllık % 7.8 oranında büyür ve Türkiye'nin GSMH'si Dünya toplamının binde 6.43'ünden, binde 7.52'sine yükselir. Kıbrıs konusunda Londra'da ikinci tur görüşmeler yapılırken, 6 Eylül 1955 gecesi İstanbul'da bazı gazetelerin Selanik'te Atatürk'ün evine bomba atıldığını yazması üzerine özelikle Rumlara karşı yönelen olaylarda, 73 kilise, 8 ayazma, 1 havra, 2 manastır, 4 bin 340 dükkan, 110 otel ve lokanta, 21 fabrika ve 3 bin 600 ev saldırıya uğrar, 1 papaz olaylar sırasında öldürülür. Bu olaylar sebebiyle TBMM olağanüstü toplanır. Hükümet adına konuşan Başbakan yardımcısı Fuad Köprülü hükümetin olaylardan haberi olduğunu ancak gün ve saatinin muayyen olmadığını açıklar. Türk siyasi tarihine 6-7 Eylül olayları olarak geçen, azınlıklara karşı gerçekleştirilen olaylarda Menderes'i yıpratan sürecin içinde en önemlilerinden biri olarak bu gösterilir. 27 Mayıs 1960 sabaha karşı saat 4'te radyoda Kurmay Albay Alparslan Türkeş TSK olarak yönetime el koyduklarını belirterek, askeri darbenin sebeplerini bir radyo bildirisi ile halka duyurur. TSK'nın 27 Mayıs 1960 günü darbe açıklaması yaptığı sırada Eskişehir'de bulunan Adnan Menderes, beraberindeki siyasilerle birlikte Kütahya'da tutuklanarak, Ankara'ya getirilir. Ankara'da bir süre tutulan Menderes, sonra yargılanmak üzere Yassıada'ya gönderilir. 27 Mayıs darbesini yapan cuntacıların özel olarak kurdukları mahkeme olan Yüksek Adalet Divanı, 9 ay 27 gün boyunca Menderes ve beraberindeki siyasetçileri yargılar. Yargılama süreci sonunda 14 kişinin idamına, 31 kişinin de ömür boyu hapse mahkum edilmesine karar verilir. Ancak, Cemal Gürsel başkanlığındaki Milli Birlik Komitesi; Celal Bayar, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezasını affeder. Celal Bayar'ın cezası yaş haddi nedeniyle ömür boyu hapse çevrilir. Geri kalan 418 sanığa ise 6 ay ile 20 yıl arasında değişen hapis cezaları veya beraat kararı verilir. Menderes, 13 ayrı davadan yargılanır ve Bebek Davası dışındaki bütün davalardan suçlu bulunur. Menderes, hakkında karar, Milli Birlik Komitesince onaylanınca, 17 Eylül 1961'de İmralı Adası'nda idam edilir. 29 yıl sonra ise bir kararla 17 Eylül 1990 yılında naaşları Cumhurbaşkanı ve devlet erkanının katıldığı bir törenle İmralı'dan alınarak, İstanbul'da Adnan Menderes Bulvarı Topkapı çıkışında yapılan Anıt Mezara nakledildi. Allah mekanını cennet eylesin…                                                                                         Kaynak 27.05.2019 Habertürk  
Ekleme Tarihi: 27 Mayıs 2019 - Pazartesi
Sinan Yıldız

BİLMEYENLER İÇİN MENDERES!

Sevgili okurlar…

1950 ila 1960 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin başbakanlığını yapan Adnan Menderes, 27 Mayıs darbesi ile görevden alınarak idam edilmiştir.

Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Partisi ve Demokrat Parti'de siyaset yapan Menderes’in hayatını sizlerle paylaşmak istiyorum.

Türkiye’nin darbe nedeniyle idam edilen ilk başbakanıdır Adnan Menderes…

1930 yılında kısa süreli Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın bir kolunu organize eden Menderes, partinin kendini feshetmesinden sonra Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçerek, 1931 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden Aydın milletvekili olarak seçilmiştir.

Menderes, o dönemlerde en sert çıkışını, ‘çiftçiyi topraklandırma yasası’ görüşülürken yapmıştır. Bu çıkış sonrasında ise, parti içi muhalefetten dolayı 1945 yılında CHP'den ihraç edilmiştir.

CHP'den 1945 yılında Celâl Bayar, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan ile birlikte ihraç edilen Menderes, Demokrat Parti'yi kurmuştur. 1947'de yapılması gereken seçimler CHP tarafından bir yıl öne alınınca 1946 yılında CHP yüzde 85 oy ile seçimi kazanmıştır. Menderes Demokrat Parti aracılığı ile Kütahya milletvekili olarak tekrar meclise girer ve 'Beyaz Devrim' olarak adlandırılan 1950 seçimlerini DP kazanır.

Menderes, 19. Türkiye Hükümeti'ni kurarak başbakanlık görevine başlar.

Bu görevini 1960 yılına kadar sürdürür. Başbakanlığı döneminde Türkiye ekonomisi ortalama yıllık % 7.8 oranında büyür ve Türkiye'nin GSMH'si Dünya toplamının binde 6.43'ünden, binde 7.52'sine yükselir. Kıbrıs konusunda Londra'da ikinci tur görüşmeler yapılırken, 6 Eylül 1955 gecesi İstanbul'da bazı gazetelerin Selanik'te Atatürk'ün evine bomba atıldığını yazması üzerine özelikle Rumlara karşı yönelen olaylarda, 73 kilise, 8 ayazma, 1 havra, 2 manastır, 4 bin 340 dükkan, 110 otel ve lokanta, 21 fabrika ve 3 bin 600 ev saldırıya uğrar, 1 papaz olaylar sırasında öldürülür. Bu olaylar sebebiyle TBMM olağanüstü toplanır. Hükümet adına konuşan Başbakan yardımcısı Fuad Köprülü hükümetin olaylardan haberi olduğunu ancak gün ve saatinin muayyen olmadığını açıklar. Türk siyasi tarihine 6-7 Eylül olayları olarak geçen, azınlıklara karşı gerçekleştirilen olaylarda Menderes'i yıpratan sürecin içinde en önemlilerinden biri olarak bu gösterilir.

27 Mayıs 1960 sabaha karşı saat 4'te radyoda Kurmay Albay Alparslan Türkeş TSK olarak yönetime el koyduklarını belirterek, askeri darbenin sebeplerini bir radyo bildirisi ile halka duyurur. TSK'nın 27 Mayıs 1960 günü darbe açıklaması yaptığı sırada Eskişehir'de bulunan Adnan Menderes, beraberindeki siyasilerle birlikte Kütahya'da tutuklanarak, Ankara'ya getirilir. Ankara'da bir süre tutulan Menderes, sonra yargılanmak üzere Yassıada'ya gönderilir.

27 Mayıs darbesini yapan cuntacıların özel olarak kurdukları mahkeme olan Yüksek Adalet Divanı, 9 ay 27 gün boyunca Menderes ve beraberindeki siyasetçileri yargılar. Yargılama süreci sonunda 14 kişinin idamına, 31 kişinin de ömür boyu hapse mahkum edilmesine karar verilir. Ancak, Cemal Gürsel başkanlığındaki Milli Birlik Komitesi; Celal Bayar, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezasını affeder. Celal Bayar'ın cezası yaş haddi nedeniyle ömür boyu hapse çevrilir. Geri kalan 418 sanığa ise 6 ay ile 20 yıl arasında değişen hapis cezaları veya beraat kararı verilir.

Menderes, 13 ayrı davadan yargılanır ve Bebek Davası dışındaki bütün davalardan suçlu bulunur. Menderes, hakkında karar, Milli Birlik Komitesince onaylanınca, 17 Eylül 1961'de İmralı Adası'nda idam edilir.

29 yıl sonra ise bir kararla 17 Eylül 1990 yılında naaşları Cumhurbaşkanı ve devlet erkanının katıldığı bir törenle İmralı'dan alınarak, İstanbul'da Adnan Menderes Bulvarı Topkapı çıkışında yapılan Anıt Mezara nakledildi.

Allah mekanını cennet eylesin…                                                                                         Kaynak 27.05.2019 Habertürk

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yildizhaber.com.tr sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.