Kadir Gecesi’nin fazilet ve ehemmiyeti

GÜNDEM 26.04.2022 - 10:14, Güncelleme: 26.04.2022 - 10:14 2604+ kez okundu.
 

Kadir Gecesi’nin fazilet ve ehemmiyeti

İçerisinde bulunduğumuz Ramazan-ı Şerif Ayı İslam’ın beş esasından biri olan Oruç ibadetinin kendisinde ifa edildiği ve tüm insanlığın dünya ve ahiret saadeti için hidayet rehberi olan Kur’an-ı Kerim’in içerisinde indirildiği çok kıymetli, pek müstesna bir aydır. Bu hususla alakalı olarak Bakara Suresi’nin 185. ayet-i kerimesinde: “Ramazan ayı insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur’an’ın indirildiği aydır.” buyuruluyor.
İşte Kur’ân-ı Azimü’ş-şân bir Ramazan ayında ve bu ay içindeki Kadir Gecesi’nde, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e ve onu tasdik edecek olan tüm müminlere hediye edilmiştir. Cenab-ı Hak bu hususu Kadir Suresi’nde mealen şöyle ifade buyuruyor: “Biz onu Kadir Gecesi’nde indirdik. Kadir Gecesi’nin ne olduğunu sana bildiren nedir? Kadir Gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Meleklerle Ruh o gece Rablerinin izni ile iner de iner. O gece tan yeri ağarıncaya kadar bir selam ve selamettir.” “Kadir kelimesi Arapçada masdar bir kelime olup hükm-ü kaza, takdir, şeref-ü azamet ve tazyik manalarına gelir. Müfessirlerimiz, bu geceye Kadir Gecesi denilmesinin sebeplerini, kelimenin zikrettiğimiz manalarına göre birkaç vecihle izah etmişlerdir. Şöyle ki; Birincisi bu kelime hüküm manasına gelir. Bu manaya göre leyle-i kadir demek, leyle-i takdir demek olur. İkincisi şeref ve azamet manasına geldiği için bu gece şeref ve azamet gecesidir. Çünkü “bin aydan hayırlı” dır. Üçüncüsü ise kadir kelimesi tazyik manasınadır. Bu itibarla kadir gecesi tazyik ve darlık gecesi demektir. Zira bu gece inen meleklere arz dar gelir denilmiştir. Bu surede “leyletü’l-kadri” unvanının üç defa zikredilmesi de bu manaya işarettir” Süleyman Hilmi Tunahan efendi hazretleri  bu hususla alakalı olarak şöyle buyurmuşlardır : “Kadir darlık manasına olup bu gecede bütün melaike cemaatının yeryüzüne nüzulü ile yeryüzü daraldığından kadir denmiştir. Leyle-i Kadir’de bir senenin nebâtât ve erzak defterleri Mikail (a.s.)’a; rahmet ve azap defterleri Cebrail (a.s.)’a; yağmur ve rüzgâr defterleri İsrafil (a.s.)’a teslim edilir.” Kadir Gecesi’nin Allah indinde nasıl bir gece olduğunu, fazilet ve ehemmiyetini yine Kadir Suresi’nden öğreniyoruz: “Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır”. Bu ayet-i kerimenin tefsirinde şu ifadelere yer veriliyor: “O gece amel ve ibadet ve mücahede ile erilecek olan hayır ve sevap, onsuz bin ay amel ile kazanılacak olan hayır ve sevaptan daha çok, daha ziyade hayırlıdır.  Bir had ve miktar ile tayin ve tahdid edilemeyecek kadar çok hayırlıdır. Artık ne kadar hayırlı olduğunu Allah bilir.” Bu ayet-i kerimenin sebeb-i nüzûlü ile alakalı olarak tefsir kitaplarımızda şöyle bir rivayete yer veriliyor: Peygamber efendimiz (s.a.v.) Benî İsrailden bir zatın Allah yolunda bin ay silah giyinmiş olduğunu anlatmıştı. Müslümanlar buna taaccüp ettiler ve amelleri kendilerine noksan göründü. Allah-ü Tealâ da bu sureyi inzal buyurdu” Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu gecenin ihyası ile alakalı olarak şöyle buyuruyorlar : “Faziletine inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek Kadir gecesini değerlendiren kişinin geçmiş günahları affolunur” Faziletlerini saymakla bitirmenin mümkün olmadığı bu geceyi bulup ihya edebilmek bir mü’min için ne büyük bir saadettir. İşte bu sebeple başta Aleyhi’s-Salât-ü ves-Selam Efendimiz olmak üzere bütün Müslümanlar ve bil-hassa Allah dostları bu gecenin tesbit ve ihyasına çalışmışlardır. “Kadir gecesini Ramazan’ın son on günündeki tek gecelerde arayın” buyuran Rasülüllah (s.a.v.) Efendimiz Hz. Aişe (r.anha) Validemiz’in ifadesine göre “Ramazan’da diğer aylardan daha fazla ibadet yapmaya çalışır, Ramazan’ın son on gününde de diğer  günlerinden daha fazla ibadet ederdi.” “Ramazan Ayı’nın son on günü girdiğinde geceleri ihya eder, ev halkını uyandırır ve çok gayret ederdi.” Bu itibarla bu gece ve bundan sonra daha dikkatli ve şuurlu bir şekilde geceleri ihya etmeye çalışmalıyız. Peygamber Efendimiz’in Kadir Gecesi ile alakalı olarak Hz. Aişe (r.anha) Validemiz’e öğrettiği duayı çok okuyalım. Hz. Aişe (r.anha) Validemiz, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e : “Ya Rasülallah, Kadir Gecesi’nin hangi gece olduğunu bilecek olursam nasıl dua edeyim?” diye sual edince Rasülüllah (s.a.v.) Efendimiz şöyle buyurmuşlardır: “Allahım! Sen çok affedicisin, affetmeyi seversin. Beni de affet, diye dua edersin” KADİR GECESİ’NİN BAZI HUSUSİYETLERİ Cenab-ı Hak, bazı kıymetli şeyleri birçok hikmetler için gizlenmiştir: Kullarının bütün ibadet ve taatlara rağbet etmesi için rızasını, İbadet ve taatlarda; büyük-küçük bütün günahlardan kaçınmaları için gadabını Günahlarda; Kuran-ı Kerim’in tamamına tazim edilmesi için İsm-i Azam’ı, Kuran-ı Kerim’de; bütün namazların muhafaza edilmesi, hepsine ehemmiyet verilmesi için salat-ı vüstayı Beş vakit namaz içinde; günün tamamında dua edilmesi için icabet saatini, Cuma gününde; hiç kimseyi hor ve hakir görmemek için veli kullarını insanlar arasında; Ramazan-ı şerifin her gecesini, ibadet ve taatla ihya edip daha çok sevap kazanılması için de Kadir Gecesi’ni Ramazan-ı şerif ayı içerisinde gizlenmiştir. Resul-i Ekrem Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Kadir Gecesi’nin bazı alametleri şöyle bildirilmiştir: O gece, gökyüzü parlak ve bulutsuz, hava latif olur; soğuk veya sıcak olmaz. O gecenin sabahında güneş, ziyasız (solgun) olarak doğar. Kadir Gecesi, içerisinde Kuran-ı Kerim indirilen mübarek bir gecedir. Bu gecede yapılan ibadet, (içinde Kadir Gecesi olmayan) bin ayda yapılan ibadetten daha hayırlıdır. Peygamber Efendimize (s.a.v.) kendisinden önceki ümmetlerin ömürleri gösterildi. Ümmetinin ömürlerini kısa gördü de Hz. Allah’a dua etti. Bunun üzerine Hz. Allah, bin aydan daha hayırlı olan Kadir Gecesini ihsan etti. Kadir Gecesi’nde melekler iner;bu gecenin esrarını görmek üzere inen meleklerden yeryüzü dolup daraldığı için geceye darlık manasına gelen “kadr” ismi verilmiştir. Peygamber efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurdular: “Kadir Gecesi olunca Allahü Teala, Cebrail aleyhisselam’a emreder. Cebrail (a.s.) yanlarında yeşil bir sancak bulunan meleklerle yeryüzüne inip sancağı Kabe-i Muazzama’nın üzerine dikerler. Cebrail (a.s.) bu gece melekleri teşvik eder. Onlar da her ayakta bulunana, durana, oturana, namaz kılana ve zikredene selam verir ve onlarla musafaha eder, yaptıkları dualara âmin derler. Bu fecir vaktine kadar devam eder.” Bu gece, sabah vaktine kadar selamettir. KADİR GECESİ’NİN FAZİLETİ Ashab-ı Kiram, “Kadir Gecesi, bin aydan daha hayırlıdır.” mealindeki, Kadr Süresinin 3. Ayet-i kerimesine sevindikleri kadar hiçbir şeye sevinmediler. Rasulullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Ashabına, İsrailoğullarından dört kişiyi anlattı. Bunlar; göz açıp yumuncaya kadar kısa bir zaman dahi Allahü Teâla’ya asi olmadan seksen sene ibadet etmişlerdi. Ashab-ı Kiram da bundan dolayı hayret etmişlerdi. Cebrail (a.s.) geldi ve “Ya Muhammed! Sen ve Ashabın, bu zatların göz açıp yumuncaya kadar kısa bir vakit dahi olsa, Allah’a isyan etmeden seksen sene ibadet etmelerine hayret ettiniz. Allahü Teala, sana bundan daha hayırlısını indirdi.” dedi. Ve “İnna enzelnahü fi leyleti’l-kadr…” (Biz, onu Kadir Gecesinde indirdik) mealindeki ayet-i kerime ile başlayan Kadr Süresi’ni sonuna kadar okudu. Resullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem ve Ashabı Kiram buna çok sevindiler. KADİR GECESİ’NDE NE YAPILIR? Bu gece dört rekât Kadir Gecesi namazı kılınır: 1’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İnna enzelnahü… 2’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İhlas-ı şerif, 3’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İnna enzelnahü… 4’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İhlas-ı şerif, okunur. Namazdan sonra:  -1 defa “Allahü ekber Allahü ekber, La ilahe illallahü vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahi’l-hamd.”  -100 “elem neşrak leke…” süresi -100 “İnna enzelnahü …” süresi -100 defa da Rasüllah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem!in Hazret-i Aişe validemize öğrettiği “Allahümme inneke afüvvün Kerimün tühıbbü!l-afve fa’fü anni” duası okunur ve dua edilir.                 Mümkünse, bir de tesbih namazı kılınır. KADİR GECESİ 'Bin aydan hayırlı kadir gecesi' Onda deva bulur derdin nicesi Rahman Rahim ey yüceler yücesi Sen affı seversin affet Allah’ım                Gece baştanbaşa saadet huzur Her anı bereket her saati nur Gönül rahmetinle sükûnet bulur Sen affı seversin affet Allah’ım     Günahım sırrımdır edemem beyan Gizlisi açığı katında ayan Ben bir aciz kulum nefsine uyan Sen affı seversin affet Allah’ım   Lütfunla semaya çıkar dilekler   Ona eşlik eder ruhlar melekler Günahkâr kulların affını bekler Sen affı seversin affet Allah’ım   Bu garip Hakkı’nın yaşlıdır gözü Nedamet hissiyle yanıktır özü Halini tarife yetmiyor sözü Sen affı seversin affet Allah’ım   Tüm islam âleminin ve okuyucularımızın Kadir Gecesini tebrik ederim. . .  
İçerisinde bulunduğumuz Ramazan-ı Şerif Ayı İslam’ın beş esasından biri olan Oruç ibadetinin kendisinde ifa edildiği ve tüm insanlığın dünya ve ahiret saadeti için hidayet rehberi olan Kur’an-ı Kerim’in içerisinde indirildiği çok kıymetli, pek müstesna bir aydır. Bu hususla alakalı olarak Bakara Suresi’nin 185. ayet-i kerimesinde: “Ramazan ayı insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur’an’ın indirildiği aydır.” buyuruluyor.

İşte Kur’ân-ı Azimü’ş-şân bir Ramazan ayında ve bu ay içindeki Kadir Gecesi’nde, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e ve onu tasdik edecek olan tüm müminlere hediye edilmiştir. Cenab-ı Hak bu hususu Kadir Suresi’nde mealen şöyle ifade buyuruyor: “Biz onu Kadir Gecesi’nde indirdik. Kadir Gecesi’nin ne olduğunu sana bildiren nedir? Kadir Gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Meleklerle Ruh o gece Rablerinin izni ile iner de iner. O gece tan yeri ağarıncaya kadar bir selam ve selamettir.”

“Kadir kelimesi Arapçada masdar bir kelime olup hükm-ü kaza, takdir, şeref-ü azamet ve tazyik manalarına gelir. Müfessirlerimiz, bu geceye Kadir Gecesi denilmesinin sebeplerini, kelimenin zikrettiğimiz manalarına göre birkaç vecihle izah etmişlerdir. Şöyle ki; Birincisi bu kelime hüküm manasına gelir. Bu manaya göre leyle-i kadir demek, leyle-i takdir demek olur. İkincisi şeref ve azamet manasına geldiği için bu gece şeref ve azamet gecesidir. Çünkü “bin aydan hayırlı” dır. Üçüncüsü ise kadir kelimesi tazyik manasınadır. Bu itibarla kadir gecesi tazyik ve darlık gecesi demektir. Zira bu gece inen meleklere arz dar gelir denilmiştir. Bu surede “leyletü’l-kadri” unvanının üç defa zikredilmesi de bu manaya işarettir” Süleyman Hilmi Tunahan efendi hazretleri  bu hususla alakalı olarak şöyle buyurmuşlardır : “Kadir darlık manasına olup bu gecede bütün melaike cemaatının yeryüzüne nüzulü ile yeryüzü daraldığından kadir denmiştir. Leyle-i Kadir’de bir senenin nebâtât ve erzak defterleri Mikail (a.s.)’a; rahmet ve azap defterleri Cebrail (a.s.)’a; yağmur ve rüzgâr defterleri İsrafil (a.s.)’a teslim edilir.”

Kadir Gecesi’nin Allah indinde nasıl bir gece olduğunu, fazilet ve ehemmiyetini yine Kadir Suresi’nden öğreniyoruz: “Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır”. Bu ayet-i kerimenin tefsirinde şu ifadelere yer veriliyor: “O gece amel ve ibadet ve mücahede ile erilecek olan hayır ve sevap, onsuz bin ay amel ile kazanılacak olan hayır ve sevaptan daha çok, daha ziyade hayırlıdır.  Bir had ve miktar ile tayin ve tahdid edilemeyecek kadar çok hayırlıdır. Artık ne kadar hayırlı olduğunu Allah bilir.” Bu ayet-i kerimenin sebeb-i nüzûlü ile alakalı olarak tefsir kitaplarımızda şöyle bir rivayete yer veriliyor:

Peygamber efendimiz (s.a.v.) Benî İsrailden bir zatın Allah yolunda bin ay silah giyinmiş olduğunu anlatmıştı. Müslümanlar buna taaccüp ettiler ve amelleri kendilerine noksan göründü. Allah-ü Tealâ da bu sureyi inzal buyurdu”

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu gecenin ihyası ile alakalı olarak şöyle buyuruyorlar : “Faziletine inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek Kadir gecesini değerlendiren kişinin geçmiş günahları affolunur”

Faziletlerini saymakla bitirmenin mümkün olmadığı bu geceyi bulup ihya edebilmek bir mü’min için ne büyük bir saadettir. İşte bu sebeple başta Aleyhi’s-Salât-ü ves-Selam Efendimiz olmak üzere bütün Müslümanlar ve bil-hassa Allah dostları bu gecenin tesbit ve ihyasına çalışmışlardır. “Kadir gecesini Ramazan’ın son on günündeki tek gecelerde arayın” buyuran Rasülüllah (s.a.v.) Efendimiz Hz. Aişe (r.anha) Validemiz’in ifadesine göre “Ramazan’da diğer aylardan daha fazla ibadet yapmaya çalışır, Ramazan’ın son on gününde de diğer  günlerinden daha fazla ibadet ederdi.” “Ramazan Ayı’nın son on günü girdiğinde geceleri ihya eder, ev halkını uyandırır ve çok gayret ederdi.”

Bu itibarla bu gece ve bundan sonra daha dikkatli ve şuurlu bir şekilde geceleri ihya etmeye çalışmalıyız. Peygamber Efendimiz’in Kadir Gecesi ile alakalı olarak Hz. Aişe (r.anha) Validemiz’e öğrettiği duayı çok okuyalım. Hz. Aişe (r.anha) Validemiz, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e : “Ya Rasülallah, Kadir Gecesi’nin hangi gece olduğunu bilecek olursam nasıl dua edeyim?” diye sual edince Rasülüllah (s.a.v.) Efendimiz şöyle buyurmuşlardır: “Allahım! Sen çok affedicisin, affetmeyi seversin. Beni de affet, diye dua edersin”

KADİR GECESİ’NİN BAZI HUSUSİYETLERİ

Cenab-ı Hak, bazı kıymetli şeyleri birçok hikmetler için gizlenmiştir:

Kullarının bütün ibadet ve taatlara rağbet etmesi için rızasını,

İbadet ve taatlarda; büyük-küçük bütün günahlardan kaçınmaları için gadabını

Günahlarda; Kuran-ı Kerim’in tamamına tazim edilmesi için İsm-i Azam’ı,

Kuran-ı Kerim’de; bütün namazların muhafaza edilmesi, hepsine ehemmiyet verilmesi için salat-ı vüstayı

Beş vakit namaz içinde; günün tamamında dua edilmesi için icabet saatini,

Cuma gününde; hiç kimseyi hor ve hakir görmemek için veli kullarını insanlar arasında; Ramazan-ı şerifin her gecesini, ibadet ve taatla ihya edip daha çok sevap kazanılması için de Kadir Gecesi’ni Ramazan-ı şerif ayı içerisinde gizlenmiştir.

Resul-i Ekrem Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Kadir Gecesi’nin bazı alametleri şöyle bildirilmiştir:

O gece, gökyüzü parlak ve bulutsuz, hava latif olur; soğuk veya sıcak olmaz. O gecenin sabahında güneş, ziyasız (solgun) olarak doğar.

Kadir Gecesi, içerisinde Kuran-ı Kerim indirilen mübarek bir gecedir. Bu gecede yapılan ibadet, (içinde Kadir Gecesi olmayan) bin ayda yapılan ibadetten daha hayırlıdır.

Peygamber Efendimize (s.a.v.) kendisinden önceki ümmetlerin ömürleri gösterildi. Ümmetinin ömürlerini kısa gördü de Hz. Allah’a dua etti. Bunun üzerine Hz. Allah, bin aydan daha hayırlı olan Kadir Gecesini ihsan etti.

Kadir Gecesi’nde melekler iner;bu gecenin esrarını görmek üzere inen meleklerden yeryüzü dolup daraldığı için geceye darlık manasına gelen “kadr” ismi verilmiştir.

Peygamber efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurdular: “Kadir Gecesi olunca Allahü Teala, Cebrail aleyhisselam’a emreder. Cebrail (a.s.) yanlarında yeşil bir sancak bulunan meleklerle yeryüzüne inip sancağı Kabe-i Muazzama’nın üzerine dikerler. Cebrail (a.s.) bu gece melekleri teşvik eder. Onlar da her ayakta bulunana, durana, oturana, namaz kılana ve zikredene selam verir ve onlarla musafaha eder, yaptıkları dualara âmin derler. Bu fecir vaktine kadar devam eder.”

Bu gece, sabah vaktine kadar selamettir.

KADİR GECESİ’NİN FAZİLETİ

Ashab-ı Kiram, “Kadir Gecesi, bin aydan daha hayırlıdır.” mealindeki, Kadr Süresinin 3. Ayet-i kerimesine sevindikleri kadar hiçbir şeye sevinmediler.

Rasulullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Ashabına, İsrailoğullarından dört kişiyi anlattı. Bunlar; göz açıp yumuncaya kadar kısa bir zaman dahi Allahü Teâla’ya asi olmadan seksen sene ibadet etmişlerdi. Ashab-ı Kiram da bundan dolayı hayret etmişlerdi.

Cebrail (a.s.) geldi ve “Ya Muhammed! Sen ve Ashabın, bu zatların göz açıp yumuncaya kadar kısa bir vakit dahi olsa, Allah’a isyan etmeden seksen sene ibadet etmelerine hayret ettiniz. Allahü Teala, sana bundan daha hayırlısını indirdi.” dedi. Ve “İnna enzelnahü fi leyleti’l-kadr…” (Biz, onu Kadir Gecesinde indirdik) mealindeki ayet-i kerime ile başlayan Kadr Süresi’ni sonuna kadar okudu. Resullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem ve Ashabı Kiram buna çok sevindiler.

KADİR GECESİ’NDE NE YAPILIR?

Bu gece dört rekât Kadir Gecesi namazı kılınır:

1’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İnna enzelnahü…

2’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İhlas-ı şerif,

3’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İnna enzelnahü…

4’nci rekâtta: 1 Fatiha-i şerife, 3 İhlas-ı şerif, okunur.

Namazdan sonra:

 -1 defa “Allahü ekber Allahü ekber, La ilahe illallahü vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahi’l-hamd.”

 -100 “elem neşrak leke…” süresi

-100 “İnna enzelnahü …” süresi

-100 defa da Rasüllah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem!in Hazret-i Aişe validemize öğrettiği “Allahümme inneke afüvvün Kerimün tühıbbü!l-afve fa’fü anni” duası okunur ve dua edilir.

                Mümkünse, bir de tesbih namazı kılınır.

KADİR GECESİ

'Bin aydan hayırlı kadir gecesi'

Onda deva bulur derdin nicesi

Rahman Rahim ey yüceler yücesi

Sen affı seversin affet Allah’ım

 

             Gece baştanbaşa saadet huzur

Her anı bereket her saati nur

Gönül rahmetinle sükûnet bulur

Sen affı seversin affet Allah’ım

 

 

Günahım sırrımdır edemem beyan

Gizlisi açığı katında ayan

Ben bir aciz kulum nefsine uyan

Sen affı seversin affet Allah’ım

 

Lütfunla semaya çıkar dilekler

  Ona eşlik eder ruhlar melekler

Günahkâr kulların affını bekler

Sen affı seversin affet Allah’ım

 

Bu garip Hakkı’nın yaşlıdır gözü

Nedamet hissiyle yanıktır özü

Halini tarife yetmiyor sözü

Sen affı seversin affet Allah’ım

 

Tüm islam âleminin ve okuyucularımızın Kadir Gecesini tebrik ederim. . .

 

Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yildizhaber.com.tr sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.