SEÇİMDE OY KULLANMA KURAL VE ŞARTLARI

Oy verme işlemleri sırasında nelere dikkat etmek gerekir? Oy işlemleri sırasında kaç adet zarf kullanılacak? Yerel seçimlerde oy verme saatleri nasıl olacak? 30 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde oy verme saatleri; Giresun ve ilçelerinde 07.00 - 16.00 saatleri arasında gerçekleşecek. Seçmenler oylarını aşağıdaki sırada kullanacaklar. Köyde;    İl genel meclisi üyeliği seçimi, (turuncu zarf), Köy muhtarlığı ve köy ihtiyar meclisi üyeliği seçimi, (mor zarf), Şehir merkezinde ise İl genel meclisi üyeliği seçimi, (turuncu zarf),  Belediye başkanlığı ve belediye meclis üyeliği seçimi, (mavi zarf) , Mahalle muhtarlığı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimi, (mor zarf) olacak. Seçmenin kimlik tespitinde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan, Nüfus cüzdanı, resmî daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, avukatlık kimlik belgesi gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmî nitelikteki belgelerden birinin ibrazı gerekmektedir. Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olmayan resimli ve resmî bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında ayrıca seçmen bilgi kağıdını veya nüfus müdürlüklerince verilmiş nüfus kayıt örneğini ibraz etmesi şarttır. Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde tutuklu ya da taksirli suçlardan hükümlü bulunan seçmenlerden yukarıda sayılan kimlik belgeleri bulunmayanlar için cezaevi idaresince verilmiş belge kimlik belgesi yerine geçer (298/87). Belediyeler ile köy veya mahalle muhtarlarınca düzenlenip onaylanan kimlik belgeleri seçmenin kimliğinin tespitinde geçerli değildir (298/87, 91).Okuma-yazma bilmeyenler nasıl oy kullanacak? Okuma-yazma bilmeyen bir seçmene başka bir seçmenin yardım etmesi yasak. Bu seçmenler Sandık Kurulu Başkanı’na başvururlar. Başkan pusulanın üzerindeki siyasi parti amblemlerini, isimlerini seçmene anlatır. Bu bilgilerle kapalı oy verme yerine giren seçmen oyunu kullanır. Hastalar sırada bekleyecek mi? Hastalar, gebe kadınlar ve özürlüler, sandık başında kuyruk da olsa beklemeden oy kullanabilirler. Gizli oy ilkesinin çiğnenmesi nasıl engelleniyor? Seçimler, demokrasinin gereği olarak gizli oy, açık tasnif yöntemiyle yapılıyor. Bunun sağlanması için seçmenin oyunu tek başına kullanması gerekiyor. Sandık Kurulu’ndan zarf ve birleşik oy pusulasını alan bir seçmen, oyunu kullanmadan önce başka bir yere gidemez, başka bir kimseyle konuşup danışamaz; hemen kapalı oy verme yerine girmeli ve oyunu kimse görmeden kullanmalı, zarfını kapatmalı ve kapalı zarfı sandığa götürmelidir. Kapalı oy verme yerinde bulunduğu sürece hiç kimse oraya giremez. Ama saatlerce de orada durup düşünemez, kurul başkanı kendisini uyarır. Hangi Oylar Geçersiz? Sandık Kurulu Başkanı tarafından verilen orijinal oy pusulası dışındaki oy pusulaları, üzerinde seçmenin adı, imzası vb. bulunan oy pusulaları, sandık kurulunun mührünü taşımayan oy pusulaları, Hiçbir yerine EVET mührü basılmamış ya da birden fazla partiye EVET mührü basılmış oy pusulaları (aynı partiye ayrılmış daireye birden fazla EVET basılmışsa, oy geçerli), zarfın içine oy pusulası dışında  başka bir kağıt konulmuşsa, o oy pusulaları geçersiz sayılacak. (EVET mührü ya da sandık kurulunun mührü pusulanın diğer bölgelerinde iz bırakmışsa bile oy geçerli.) Hangi Zarflar Geçersiz? Seçmenlere verilen zarfların üzerinde iki mühür bulunmalı. Bunlardan biri ilçe seçim kurulunun, diğeri ise sandık kurulunun mührüdür. Bunlardan biri eksik olursa o zarf geçersiz. Ayrıca seçmenin adını belli edecek bir işaret varsa o zarf da geçersiz sayılır.